Saturday, June 24, 2017

सार-गर्भ श्रीगीता (श्रीगीता पोथी); अध्याय चौदावा – गुणत्रयविभाग योग

सार-गर्भ श्रीगीता (श्रीगीता पोथी) 
रचयिता : श्रीराम बाळकृष्ण आठवले

अध्याय चौदावा – गुणत्रयविभाग योग 
श्रीगणेशाय नमः

ऐसे वाटे गजानना। जाणुन घ्यावे तिन्ही गुणा।
सुगंध यावा आचरणा। सद्भावे ॥ १ ॥
कसा वागतो मानव हा? तुझीच वृत्ती तूच पहा।
जे उत्तम ते घेत रहा। सुधारशी ॥ २ ॥
सात्विक मानव सुविचारी। परमार्थाचा अधिकारी।
आत्मनिरीक्षण नित्य करी। छंदच हा ॥ ३ ॥
त्याचा सात्विक आहार। विलासात ना रमणार।
उदात्त त्याचा आचार। उघडच हे ॥ ४ ॥
रजोगुणी तो लोभ धरी। तो अविचारे पाप करी।
दुष्ट वासना उरी धरी। असुखी तो ॥ ५ ॥
तमोगुणी तो अज्ञानी। अधोगती प्रगती मानी।
अनीतीस नीती मानी। दैत्य जसा ॥ ६ ॥
कुठे जायचे ठरवावे। कोण व्हायचे ठरवावे।
कसे वागणे ठरवावे। मनुजाने ॥ ७ ॥
सत्वगुण असे सौख्याचा। रजोगुण असे स्वार्थाचा।
तमोगुण असे दुःखाचा। सूत्र असे ॥ ८ ॥
चुकता चुकता शिकायचे। प्रगतिपथावर असायचे।
विवेकेच वागायाचे। ठरवावे ॥ ९ ॥
हिंसेने हिंसा वाढे। द्वेषाने पडतात तिढे।
हेकट अपुल्या मनी कुढे। दिसताहे ॥ १० ॥
त्रिगुणांचा चाले खेळ। घालावा सुंदर मेळ।
निरीक्षणा काढा वेळ। जरा तरी ॥ ११ ॥
सुधारेन मी ध्यास हवा। भजनाचा आनंद हवा।  
त्यागाचा आदर्श हवा। नित्य पुढे ॥ १२ ॥
गुणातीत तो जाणावा। माथा तेथे झुकवावा।
पाठ तयाचा गिरवावा। उत्साहे ॥ १३ ॥
जशी भावना कर्म तसे। कर्म जसे मग फलहि तसे।
जैसे संचित भोग तसे। जगरीत ॥ १४ ॥
चिंतन देवाचे देणे। पूजन आत्म्याचे लेणे।
उपासनेने सुधारणे। आपणाला ॥ १५ ॥
सत्संगाचे औषध घ्या। हरिनामाचे अमृत प्या।
अवधानाचे दानच द्या। हे पथ्य ॥ १६ ॥
अंतरातला श्रीकृष्ण। सत्व राहिला शिकवून। 
दुःख निराशा झटकून। भक्ति करा ॥ १७ ॥
चौदाव्या या अध्यायी। प्रश्नाचे उत्तर राही।
पुन:पुन्हा मनुजा पाही। सुधार तू ॥ १८ ॥

॥ श्रीकृष्णार्पणमस्तु ॥

No comments: